Thằng Nghiện.
Tô đau đáu nhìn vàolàn khói trắng mê hoặc đang toả ra từ mồm thằng Phát MặtSẹo, nó nuốt nước bọt liên tục. Cái cảmgiác mà người ta thèm ăn một thứ gì đó nhưng lại quá xa vời để có được trông thật đáng thương. Tô lại càng đáng thương hơn, thứ mà nó đang thèm là thuốc phiện.
***
Nó gãi cổ như cách mà một con nghiện vẫn làm khi lên cơn thèm thuốc, nó thấyngứa, ngứa khắp người, càng ngứa càng gãi, càng gãi càng ngứa. Cổ họng nó đau rát như muốn rách toác, mồ hôi nó vã ra từng hột. Thằng Phát Mặt Sẹo vẫn không mảy may, làn khói trắng vẫn phả ra đều đều. Tô lăn lộn, nó cào cấu, nó lấy tay bịt chặt cái mồm đang trào bọt mép, nó gồng mình lên, rồi lại co quắp dưới đất.
Ranh giới là đây. Nó là thằng đang cai nghiện.
Thằng Phát Mặt Sẹo ngừng hít, hắn lim dim đôi mắt liếc xuống nền đất, nhếch cái môi tím tái, nhìn Tô cười khẩy. Hắn thọc tay vào túi quần moi một mẩu giấy nhỏ, chậm rãi dỡ mẩu giấy trong khi đôi mắt nửa xảo quyệt, nửa đang say thuốc của hắn he hé nhìn Tô. Hắn loạng choạng bước xuống,đá những bước chânxiêu vẹo tiến về phía Tô. Tuy hắn- thằng Phát Mặt Sẹo- vẫn còn đang trong cơn say thuốc nhưng hắn vẫn có thừa tỉnh táo để nhận thức rằng việc của hắn bây giờ là phải cho cái thằng đang lăn lộn dưới đất kia ngửi cái mảnh giấy chứa chất bột trắng này, hơn ai hết hắn hiểu cái cảm giác cai nghiện khi lên cơn thèm thuốc như thế nào, sức mạnh của cái chết trắng không gì cưỡng được, lúc này với một thằng đầu xỏ chuyên bán thuốc phiện như hắn thì đây là cơ hội quý đểlôi kéo thằng Tô trở về.
Hắn cúi xuống, thì thầm bên tai thằng Tô, vết sẹo to tướngdọc từ bên má xuống cổ, giần giật theo nhịp nói:
- Mày quay lại với anh em là tốt rồi. Bây giờ bọn đàn em đi buôn thuốc hết, chỉ có tao, chỗ anh em tao cho, thử đi.
Vừa nói Phát Mặt Sẹo vừa chìa miếng giấy ra trước mặt thằng Tô. Tô thở hổn hển, những ngón tay run run chỉchực giành lấy mẩu giấy mà rít cho thoảthích cơn thèm thuốc đang cào xé cơ thể nó. Nó lấy tayvả vào mặt đen đét, cái vả khiến mắt nó tối sầm, hình ảnh vềnhững sợi dây thừng, những miếng giẻ đầy dớt dãi, rồi hình ảnh ôngSáu với cái lắc đầu quen thuộc lờ mờ ẩnhiện trong tâm trí nó. Nó cố phớt lờ miếng giấy trên tay thằng Phát, cố lết mình ra ngoài cửa.
Chỉ chờ có thế, Phát Mặt Sẹo lấy bật lửa, hơ đều đều trên mẩu giấy. Hương thuốc toả ra quấn lấy đầu mũi Tô, nó ngừng bò, thở dốc.
Y như thằng Phát nghĩ, đúng là Tô không thể cưỡng lạiđược nữa, nó cuốngcuồng quay lại chỗ thằng Phát, giằng lấy cái bật lửa và mẩu giấy. Như một con thú đói chộp được con mồi béo bở, nó hít. Và đây là lần thứ hai Tô dùng ma tuý kể từ lúc nó cai nghiện.
...
Xế chiều, những tia nắng cuối cùng cố len lỏi xiên qua căn nhà hoang thấp thoáng sau luỹ tre dày đặc. Một vài tiếng quạ kêu nghe đến rợn tóc gáy trong cái ngõ địa bàn của bọn nghiện ấy.
Trong căn nhà cũ nát toàn phân chuột và mạng nhện, Tô lờ mờ tỉnh sau cơn say thuốc. Nó lồm cồm bò dậy. Cái ổ nghiện không một bóng người, ngay cả đại ca Phát Mặt Sẹo của nó thường túc trực đưa thuốc ở đây cũng không thấy đâu. Có lẽ giờ này Phát Mặt Sẹo và bọn đàn em đã ra ngoài đưa hàng nốt mẻ cuối.
Trong giây lát, Tô nhớ ra là nó vừa rít thuốc lại. Khuôn mặt đen đúa của nó thoáng tối sầm, nó bặm chặt môi. Cái nét mặt ăn năn của nó liếc qua mà thấy tội nghiệp. Đôi mắt hình như có bụi, bỗng chốc thấy nhập nhoè. Tô ơi là Tô, có phải mày vừa hút lại đấy không? Chua xót làm sao, nhục nhã làm sao, rốt cuộc thì đến baogiờ mày mới có thể thoát ra ngoài cái vòng luẩn quẩn này được đây. Nghiện- cai - nghiện lại rồi lại cai.
Tô thất thểu ra khỏicăn nhà hoang ẩm mốc. Không, đây sẽ là lần cuối cùng nó hít. Tô hứa. Nhất định đây sẽ là lần cuối cùng. Nhất định sẽ là như thế.
***
Tô kéo nhẹ tấm phên trước cửa, trong nhà tối om. Nó đưa mắt đảo quanh cái quán một lượt, ông Sáu khôngcó nhà. Chắc ông giàđi xem thông tin vụ án mới phá của côngan xóm trên, sáng nay trong lúc chuẩn bị đi phụ xây Tô có loáng thoáng nghe ông Sáu kể vậy. Cũng chính vì biết ông Sáu sẽ về muộn nên nó mới đánh liều vào chỗ bọn Phát Mặt Sẹo xin rútra khỏi băng nhóm, nào ngờ việc chẳng xong mà còn hít lại. Nó rùng mình, cảm giác như khói thuốc vẫn đang lởn vởn quanh người,
Tô cởi áo, vớ lấy cái xô ra sân giếng, dội nước ào ào.
---
Trời đã nhá nhem tối, bữa cơm hôm nay có đĩa rau muống luộc với mấycon cá rô rán hôm trước Tô bắt ở ven sông, nó ngó qua mâm cơm mà ông Sáu chuẩn bị từ chiều, đợi ông Sáu về ăn một thể vậy. Tô vác cái chõng tre ra trước sân, gối đầu lên tay, hướng tầm mắt ra xa.Con sông trước nhà đang vào mùa nước lũ, nước sông đục ngầu tràn đầy lên con đường mòn, ngấp nghé đầu cửa, những cây lục bình trôi theo dòng nướcmắc cạn đầy trên sân. Căn nhà nó ở lụp xụp cạnh khóm tre cuối làng, căn nhà mà thực chất là cái quán nước nhỏ lợp tạp bợ bằng 4 tấm phên nứa, kê được cái giường với cái tủ gỗ, nằm im lìm cạnh con đò cuối xóm. Trước nhà có cái bạt căng gọi là cái quán. Cái quán nhỏ kê vừa vặn được cái bàn cọt kẹt, trên bày cái tủ nhỏ đựng vài baothuốc lá, mấy gói chè và một cái ấm đã hoen ố, dăm ba cái cốc. Cái quán này là của ông Sáu, Tô ở đây tính ra cũng được gần ba tuần. Ngẫm lại thì việc Tô đến đây ở với ông Sáu âu cũng là cái duyên giữa haimảnh đời chênh lệch.
....
Nhớ hồi đó Tô là một thằng cù bất cù bơ, lang thang hết đầu đường xó trợ. Quê nó mãi mạn Thanh Hoá, chỗ nó cái nghèo len lỏi trong từng ngóc ngách. Cả nhà Tô có 4 người trông chờ hết vào ba sào ruộng, vụ được mùacòn đói mòn mắt chứ chưa nói gì đến những tháng ngày lũvề. Cũng vì cái đói cái nghèo mà nó lang thang lên thànhphố kiếm sống. Với một đứa 15 tuổi như Tô lẽ ra cũng cóthể xin được chân rửa bát thuê trong cái nhà hàng nào đó,khổ cái là Tô gầy, 15tuổi mà có chừng 22cân rưỡi. Thiếu ăn, thiếu ngủ, thiếu mặc. Tô tặc lưỡi, nghĩ thoáng. Thôi thì cứ đi kiếm ăn đểtăng cân rồi kiếm cái nghề sau. Vậy là ban ngày nó lang thang trong thành phố xin ăn, xin được gì thì ăn cái đó. Tối đến thì vạ đâu ngả lưng được thì nó đặt mình xuống. Khi thì trongghế đá côngviên, lúc thì dưới gầm cầu, hay thậm chí là dưới một cái gốc cây vệ đường.
Một năm cuốc bộ về nhà được hai, ba bận. Nhìn đứa em gái 8 tuổi ốm suốt mà nó chẳng lỡ đi. Nhưng ở nhà thì thì cũng chết, đã khôngkiếm được cái ăn thì chớ lại còn khiếncái mâm cơm vốn chẳng đủ bữa thêm một cái bát. Mẹ nó vẫn khóc rưng rức, bố nó cũng chỉ biết thở dài thườn thượt. Thôi thì bố mẹ nghèo, con lên thành phố mà cũng chẳng có đồng nào cho con gọi là làm tiền đi đường. Gắngsao kiếm được côngviệc lao động mà có đủ cái cho vào mồm là bố mẹ mừng.
Tô quen với thằng Phát Mặt Sẹo trong một lần đang bới tung mù cái thùng rác cạnh một nhà hàng. Thằng Phát là đứa chuyên bán thuốc phiện cho mấy con nghiện trong thành phố. Tô theo chân thằng Phát tính tháng trênđầu ngón tay cũng xấp xỉ gần 2 ngón. Tô ban đầu làm chântay sai đưa hàng, chẳng ai có thể nghĩmột thằng gầy gò như nó mà lại đang mang theo thứ hàngchết người nên đã làm hơn tháng ròng mà nó vẫn chưa bị phát hiện. Cuối tháng đó nó gửi về cho gia đình được hơn triệu mà nước mắt ứa ra như suối. Những đồng tiền nó cầm trên tay là những đồng tiền bẩn và cái nghề nó kiếm ra tiền thì chắc chắn khiến người ta dè bỉu. Nhưng Tô mặc, Tô không quan tâm, nó làm gì có cơ hội để chạm tay vào nhữngđồng tiền mà người ta gọi là sạch. Tiền sạch hay bẩn với nó chẳng có ranh giới. Nghèo mà muốn có nhiều tiền sạch chỉ là giấc mộng phù du.
Nó chẳng bao giờ nghĩ mình là một đứa nghiện ma tuý cho đến một ngày Phát Mặt Sẹo đưa cho nó hai gói trắng nhỏ gọi là quà cho thêm sau lần nó đi giao hàng mãi Lai Châu. Ban đầu Tô giãy nảy từ chối , nhưng rồi cũng phảiim ỉm nhận khi thằng Phát gắt. Có người nói rằng : Cái tính tò mò thường hay làm hại con người ta hơn là có lợi. Tô ngẫm cũng đúng. Ngày đó cũng vì tò mò muốn nếm thử hương vị của cái chất bột trắng mà bao nhiêu đứa liều chết để có như thế nào nên nó đánhliều rít thử trước tiếng reo hò cổ vũ của những con nghiện và đại ca Phát Mặt Sẹo của nó.Cảm giác lâng lâng, khó tả, đúng là như lạc vào thế giới thần tiên khoái lạc.
Lần đầu rồi sẽ có lầnthứ hai và sẽ đến lần thứ ba thứ tư... dần rà nó thành mộtđứa nghiện. Một connghiện ngoài đưa hàng ra thì hễ có cơ hội nó lại triền miênvào hút hít.
Việc nó gặp và đến ở với ông Sáu thì có lẽ là điều may mắn mà thượng đế cứu vớt nó - Tô vẫn luôn nhủ như vậy. Ông Sáu có cuộc đời chông chênh không kém. Vợ ông mất 2 năm trước, ông có 3đứa con trai. Ngoài 60, phân nửa cuộc đời, ông xách túi ra ngoài kiếm việc làmvì không thể chịu đựng được cái cảnh con trai, con dâu suốt ngày chí choé cãi vã nhau vì chuyện ai sẽ phải nuôi bố. Ông đến xóm chợ này cũng đã ngót bốn tháng.
Vẫn nhớ cái ngày đóở cái quán nước này, nó và một thằng mấp mé bằng tuổi trong xóm chợ đánh nhau cũng chỉ vì tranh giành nhau cái ghế. Khổ cái là nhà ông Sáu có đúng4 cái ghế chưa kể cái ghế gẫy vứt xó cửa. Hai thằng đánh nhau nghe chừng hăng lắm, ông Sáu và mọi người trong quán phải hô hoán sẽ báo công an thì Tô mới thả thằng kia ra. Với một thằng nghiện như nó thì điều sợ hơn cả việc trời có sập lànhắc tới công an. Thằng Tô bị đánh cũng đau cái môi bầm dập, hai con mắt tím bầm.
Cuộc đời đúng là như trò chơi và thế giới đúng là tròn. Chẳng thế mà sau vụđánh nhau với lí do như của mấy thằng trẻ con vắt mũi chưa sạch ấy, Tô vớithằng đó lại là chỗ quen biết. Hai đứa hay lui tới chỗ ông Sáu tán dóc mấy chuyện trên đời dưới biển. Hai thằngất ương với một ông già biết nhau từđó.
Mới tháng trước xong, thằng bạn đó của Tô bị công an tóm khi đang chuyển hàng. Ông Sáu nghe tin mà thẫn thờ, cái thằng mặt hiền lành như thế mà hoá ra lại là thằng buôn thuốc phiện. Tô chột dạ, chẳng hiểu do ma xui quỷ khiến gì mà nó lại thú nhận với ông Sáu, nó là một thằng nghiện. Nghĩ cũng tợn, nó luống cuống đứng dậy trước khi thấy ánh mắt của ô